اگر به آگهیهایی که امروزه برای استخدام مشاور مارکتینگ منتشر میگردد توجه کنید، خواهید دید که بسیاری از آن اشتراکاتی متعددی دارند. از جمله مهارتهایی که از مشاور مارکتینگ انتظار در اختیار داشتن آنها را دارد و یا نتایجی که توانایی به ارمغان آوردن آن را میسر میسازد.
اما این تواناییها کدامند و چه طور باید مشخص نمود که به کدام یک از خدمات مشاور مارکتینگ نیازمند هستیم. این یادداشت در دو قسمت منتشر خواهد شد و در بخش نخست آن به حیطهی فعالیت یک مشاور مارکتینگ خواهم پرداخت.
پیش از آن که به مفهوم مشاور مارکتینگ بپردازیم باید ابتدا منظور خود از مارکتینگ را روشن سازیم. در ایران گاه به اشتباه مارکتینگ را همارز با بازاریابی در نظر میگیرند و حتی رشتهی دانشگاهیای با نام مدیریت بازاریابی وجود دارد که به آموزش دانشجویان در حوزه مارکتینگ میپردازد. در بارهی این موضوع باید گفت که بازاریابی تنها یک وجه از مارکتینگ است و مفهوم کامل و صحیح آن بسیار گستردهتر از این مسائل میباشد.
مارکتینگ را به شکل بسیار ابتدایی باید به تمامی فعالیتهایی که به منظور توسعه و پرورش ارزش کسب و کار یا برند انجام میگیرد تبیین نمود. هر چند بسیاری از مراجع و افراد معتبر این حوزه تعاریف خاص خود را از مارکتینگ اعلامنمودهاند که مفصلتر از تعریف ما هستند. در مارکتینگ ما بایستی با ارتباط مستمر با مشتریان هدف خود، و معرفی ارزشهای پیشنهادیان، توجه و نظر مساعد آنان را به خود جلب کنیم. این امر محدود به این مرحله نمیباشد و در طول ارتباط یکپارچه و مستمر که با مخاطبان داریم میباید به شکل دائمی برای آنان مطلوبیت و احساس رضایت خاطر را فراهم سازیم.
مثالی که کاتلر، یکی از برجستهترین مشاور های مارکتینگ جهان از این امر میزند، مارکتینگی است که مسئولان و دست اندرکاران در مسابقات اتومبیلرانی دیتونا در ایالات متحده انجام دادند. این مسابقات که در بدو امر یک رشته مسابقات محلی بود، با تلاشای آنان توانست مبدل به محلی برای گردهماییهای سالانه خانوادهها و افراد علاقهمند گردد و رویدادی مهم در سال تلقی شود. پوشش تلویزیونی مسابقات و نیز تجارتهای حاشیهای سود زیادی را برای برند و کسب و کار دیتونا به همراه داشته است.
کار مشاور مارکتینگ کم و بیش همین است. وی باید به تمامی مراحل تولید و عملیات و نیز راهبردهای کسب و کار و چشماندازی که در پیش روی آن آگاهی داشته و بتواند راههایی برای بهبود آن طراحی و اجرا کند. این امر میتواند از ابعاد پروموشن محصول و برند و یا تغییر روندهای فروش و تبلیغات اتفاق بیفتد. مثلا محصولات جدید را به بازار معرفی کند و یا محصولات قدیمی را حذف نماید. تقریبا هیچ راه قطعیای برای این کار وجود ندارد.
از نمونههای رویکردهای مختلف کارشناسان مشاور مارکتینگ در جهان باید به مدلهای سیکو یا نایکی و نیز اپل اشاره نمود. متخصصان مشاور مارکتینگ در برند اپل در ابتدای راه آن تصمیم گرفتند که باید محصولات کمی را به بازار عرضه کرد و از شعار «کمتر، بیشتر است» برای توسعهی فروش و مطرح ساختن برند استفاده نمود.اما دو برند دیگر با طیفهای گستردهای از محصولات مختلف، نقاط مختلفی از بازار را هدف قرار میدهند و سعی در به تسخیر درآوردن آن مینمایند.